CDNA Nieuwsberichten

CDNA-mededelingen: toelichting recente besluiten

15 februari 2021  ·  CDNA

Bergkalanderleeuwerik, Steppeplevier en Zwartkopzanger bekrachtigd als nieuwe soorten voor Nederland

De Bergkalanderleeuwerik die op 17 juni 2020 op Rottumerplaat, Groningen aanwezig was, is door de CDNA aanvaard als eerste voor Nederland.

De Steppeplevier die op 15 augustus 2020 in het Vroon bij Westkapelle, Zeeland relatief kort ter plaatse was, is door de CDNA bekrachtigd als nieuwe soort voor Nederland. De vogel betrof een adulte man. 

Ook de Zwartkopzanger die van 25 tot 27 oktober 2020 op de begraafplaats van de Cocksdorp, Texel werd waargenomen, is bekrachtigd als nieuwe soort voor Nederland. Het op leeftijd en geslacht brengen van Zwartkopzangers is in veel gevallen moeilijk. De combinatie van de vorm van de staartpennen en een licht contrast tussen de (gesleten) handpendekveren verse grote dekveren maken dit een eerstejaarsvogel, maar het geslacht kan niet met zekerheid worden bepaald.

Kleine Sprinkhaanzanger 4 oktober 2016 Maasvlakte aanvaard

De CDNA heeft het geval van Kleine Sprinkhaanzanger die op 4 oktober op de Nieuwe stuifdijk van de Tweede Maasvlakte rondkroop unaniem aanvaard. Dit dossier is misschien wel het meest inhoudelijk bediscussieerde geval van de afgelopen jaren, zowel op kleed, gedrag als genetica. De CDNA heeft het geval in roulatie genomen nadat de genetische gegevens gedeponeerd waren in Genbank, en de CDNA duiding had gekregen van de bevindingen van het genetische onderzoek. Het genetisch onderzoek heeft in het dossier een doorslaggevende rol gehad, want hoewel de kleedkenmerken binnen de variatie van Kleine Sprinkhaanzanger passen, is het onduidelijk of ze ook gewone Sprinkhaanzanger met zekerheid uitsluiten. Een leuke toevoeging is dat door het genetische graafwerk ook een genetische analyse van de aanvaarde Kleine Sprinkhaanzanger op 5 oktober 2013 in de Ooijpolder is uitgevoerd. De GenBank-referentie zal aan het dossier van dit eerdere geval worden toegevoegd.

Roze Pelikaan september 2019-september 2020 niet aanvaard

De Roze Pelikaan die tussen september 2019 en 2020 bijna een jaar lang in Noorwegen, Denemarken, Duitsland en Nederland heeft rondgevlogen is door de CDNA met de meerderheid van de stemmen op status niet aanvaard. Zoals we in ons bericht van 11 augustus 2020 hebben aangekondigd worden enkele in het handboek CDNA genoemde criteria met betrekking tot status strenger beoordeeld, waaronder het aspect (on)natuurlijk gedrag. Ook wordt er over gevallen die in andere landen zijn waargenomen informatie uitgewisseld met buitenlandse zeldzaamhedencommissies, en deze gegevens worden betrokken bij onze oordeelsvorming. De vogel verbleef het grootste gedeelte van zijn verblijf in Nederland in het directe gezelschap van Ooievaars uit het ooievaarsdorp De Lokkerij in het Reestdal, en ook in Duitsland verbleef de vogel vrijwel altijd tussen de Ooievaars. Uiteindelijk is de pelikaan met een grote groep Ooievaars zuidwaarts vertrokken. De combinatie van de consistente en afwijkende gezelschapskeuze, het veelvuldig opduiken op atypische pelikaanplekken (bijvoorbeeld op ooievaarsnestpalen en in de Lokkerij zelf), deed uiteindelijk de balans uitslaan naar niet-aanvaarden. De vogel is in Noorwegen en Denemarken in categorie D geplaatst. In Duitsland is de soort in categorie B/D geplaatst, maar over dit individu is nog geen uitspraak gedaan.

Citroenkwikstaart en Struikrietzanger niet langer beoordeeld per 1 januari 2021

Gevallen van Citroenkwikstaart en Struikrietzanger van na 1 januari 2021 zullen niet langer door de CDNA behandeld worden. De CDNA verwelkomt wel waarnemingen van vóór 1 januari 2021.

In 2019 werd door de CDNA besloten om nog een jaar aan te kijken of Citroenkwikstaart duidelijk boven de grens van gemiddeld twee gevallen per jaar over een periode van 30 jaar zou vallen. In 2020 kwamen er nog eens zes gevallen bij. Vrijwel alle aanvaarde gevallen stammen van de afgelopen dertig jaar, en het aantal waarnemingen neemt toe. Om die redenen heeft de CDNA besloten Citroenkwikstaart niet langer te beoordelen.

Ook voor Struikrietzanger was 2020 een jaar om te kijken of het aantal gevallen wel duidelijk boven de grens van gemiddeld twee gevallen per jaar over een periode van 30 jaar viel. Dat hebben we geweten. Zelfs zonder de influx van zingende vogels in het voorjaar zijn er de afgelopen 30 jaar voldoende gevallen aanvaard om deze soort af te voeren als CDNA beoordeelsoort. Deze soort zit duidelijk in de lift: het eerste geval was pas in 1990.

De CDNA heeft verder gestemd of Kortteenleeuwerik nog moet worden beoordeeld. De soort zit weliswaar gemiddeld op de twee gevallen per jaar in de afgelopen 30 jaar, maar het aantal gevallen per jaar is al dertig jaar vrij constant rond de twee – ondanks dat er inmiddels betere middelen zijn om waarnemingen vast te leggen. Hoewel er in de laatste tien jaar een aantal jaren met relatief veel gevallen zijn (bijvoorbeeld zes in 2015), zijn er ook jaren zonder (2012 en 2019). De CDNA heeft besloten om Kortteenleeuwerik aan te houden als beoordeelsoort.

Thomas Luiten per 1 april 2021 nieuw CDNA-lid

De CDNA is verheugd te melden dat het bestuur van Dutch Birding en de Nederlandse Ornithologische Unie (NOU) hebben ingestemd met de voordracht van Thomas Luiten als nieuw CDNA-lid. Op 1 april 2021 zal Thomas het overnemen van Diederik Kok. Via deze weg willen wij Diederik nogmaals bedanken voor zijn enorme inzet en bijdrages.

Thomas Luiten (33) woont in Middelburg, Zeeland, en is een allround vogelaar met veel veldervaring. Als een van de vaste tellers op Breskens en Westkapelle is hij geen onbekende bij vogelend Nederland. Wij zijn blij met deze aanwinst en wensen Thomas veel plezier en succes.

Presentatie CDNA tijdens Dutch Birding Vogelweek

Op maandag 1 februari heeft de CDNA een presentatie gegeven op de digitale Dutch Birding Vogelweek. Wij vertelden daar hoe het stemmen in zijn werk gaat, waarom het soms wat langer duurt voordat een besluit genomen wordt, en we geven een kijkje in de digitale stemomgeving. Tijdens de presentatie hebben we een groot gedeelte van jullie vragen beantwoord, en de overige vragen zullen we binnenkort beantwoorden via dutchavifauna.nl.

Wil je de presentatie terugkijken? Dat kan via Youtube.