1 · 20 · 40,40-41

Poelsnip

CDNA beoordeelsoort: ja

Gallinago media  ·  Great Snipe

Broedt van Noorwegen en Oost-Polen oost tot in Siberië; overwintert in Afrika ten zuiden van Sahara. Voormalige broedvogel, bijvoorbeeld in 1884 in zuidoosten van Noord-Holland, maar vermoedelijk niet meer in 20e eeuw.

Sinds 1 januari 1977 worden waarnemingen van de soort door de CDNA beoordeeld (LM 52: 218, 1979; 54: 131, 1981; 57: 21, 1984; 59: 18, 1986). Er heeft geen herziening van oude waarnemingen plaatsgevonden maar het historische voorkomen wordt onder anderen door Jansen (2014) onder de loep genomen (DB 36: 316-325, 2014). 

Eykman et al (1949) vermelden locaties in Groningen, oostelijk Noord-Brabant en Zuid-Holland waar de soort in de 19e eeuw gebroed zou hebben maar hiervoor bestaan geen onomstotelijke bewijzen. Op 15 mei 1926 werd een legsel verzameld in het Bourtanger Moor, Emsland, Niedersachsen, Duitsland, c 10 km ten oosten van Bourtange, Vlagtwedde, Groningen, waar tot in 1929 exemplaren werden gemeld (Eykman et al 1949, Glutz von Blotzheim & Bauer 1977). In Duitsland is de soort als broedvogel omstreeks die tijd verdwenen hoewel in 1992 nog ten minste twee baltsende exemplaren werden ontdekt in Brandenburg (Limicola 7: 87-92, 1993).

Tot 1968 stond de soort in Nederland bekend als doortrekker in zeer laag aantal van eind juli tot in oktober, met als vroegste datum 11 juli; er zouden in 1900-68 ook verscheidene meldingen in winter en voorjaar zijn geweest (zeven in november, drie in december, drie in januari, twee in maart en vijf in april) (Kist et al 1970). Blankert (DB 2: 106-115, 1980) somde 131 gepubliceerde waarnemingen in 1951-79 op maar daarvan wordt thans een hoog aantal onbetrouwbaar geacht (cf LM 52: 223, 1979). 

In vijf belangrijke Nederlandse zoölogische musea werden 37 in Nederland verzamelde en goed gedocumenteerde exemplaren aangetroffen, daterend van 1865-1940. Jansen (2014) voegde er een lijst van 51 specimens van diverse musea van 1825-1945 aan toe (DB 36: 324-325, 2014, cf DB 17: 148, 1995).

Museumspecimens geven niet noodzakelijkerwijs een betrouwbaar beeld van het voorkomen. Uit de datums komt namelijk naar voren in welke maand het meest werd gejaagd en in welke jaren specimens voor nieuwe collecties nodig waren. Zo werd in 1885-88 de Koller-collectie in Museum Fauna Neerlandica te Artis, Amsterdam, gevestigd; vanaf 1890 tot in de 20e eeuw werd de collectie van Snouckaert van Schauburg gevormd; en in 1936-37 legden ten Kate en van Marle hun collecties aan (cf Voous 1995, Kees Roselaar in litt). 

Een verzwakte Watersnip G gallinago kan qua vliegwijze, gedrag, houding en zelfs vorm en koptekening sterk lijken op een Poelsnip (cf DB 12: 193-195, 1990). Voor een discussie over de herkenning van eerstejaars vogels zij ook verwezen naar DB 16: 106-113, 1995. De eerste geluidsopname van de zang uit Nederland werd gemaakt in april 2015 (DB 37: 175-178, 2015). Van de 42 gevallen in 1977-2015 kwamen er 17 uit april-juni, 24 uit juli-oktober en één uit januari.

Zeldzame vogels van Nederland [2001]; ABvdBerg [2016]

Poelsnip Mariet Verbeek, Horst aan de Maas (LI), 25 april 2015
jaren | maanden | decades | verblijfsduur

datum prov, gemeente
1. 24 augustus 1977 LI Heerlen
2. 12 januari 1980 GE Neder-Betuwe
25 juli 1980 NL onbekend
30 juli 1980 NL onbekend
28 september 1980 NL onbekend
1 oktober 1980 NL onbekend
6 oktober 1980 NL onbekend
3. 12 oktober 1980 ZH Wassenaar
1 januari 1981 UT Baarn
7 april 1981 NL onbekend
22 april 1981 NL onbekend
13 augustus 1981 NL onbekend
4. 15 augustus 1981 NB Alphen-Chaam
7 september 1981 NL onbekend
5 oktober 1981 NL onbekend
23 oktober 1981 NL onbekend
30 april 1982 NL onbekend
14 mei 1982 NL onbekend
1 oktober 1982 NL onbekend
2 oktober 1982 NL onbekend
5 december 1982 NL onbekend
9 december 1982 NL onbekend
11 februari 1983 NL onbekend
30 april 1983 NL onbekend
5. 20 t/m 23 augustus 1983 FR Schiermonnikoog
9 december 1983 NL onbekend
6. 25 augustus 1984 FR Terschelling
5 t/m 6 september 1984 NL onbekend
7. 5 t/m 6 september 1984 GR Het Hogeland
11 december 1984 NL onbekend
5 januari 1985 NL onbekend
4 februari 1985 NL onbekend
11 oktober 1985 NL onbekend
8. 13 t/m 14 september 1986 GR Het Hogeland
9. 30 april t/m 1 mei 1987 GE Neder-Betuwe
24 mei 1987 NL onbekend
25 oktober 1987 NL onbekend
17 september 1988 FR Rinsumageest
5 oktober 1988 NH Texel
1 april 1989 ZH Maasvlakte
2 mei 1989 DR Fochteloërveen
10. 16 t/m 17 juni 1989 FR Súdwest-Fryslân
24 december 1989 NH Schoorl
13 oktober 1991 ZH Wassenaar
6 december 1993 ZL Westenschouwen
11. 24 t/m 26 juli 1994 NH Zandvoort
12. 30 juli t/m 7 augustus 1994 FR Súdwest-Fryslân
13. 23 t/m 28 augustus 1996 FR Terschelling
14. 23 t/m 24 september 1996 NH Texel
15. 6 t/m 13 oktober 1996 FR Vlieland
16. 24 t/m 25 oktober 1996 LI Horst aan de Maas
22 maart 1997 GR Het Hogeland
20 augustus 1997 NH Zandvoort
17. 25 april 1998 LI Nederweert
18. 15 mei 1998 ZL Schouwen-Duiveland
19. 18 t/m 19 september 1998 NH Texel
9 oktober 1998 GR Het Hogeland
20. 10 april 1999 NB Someren
21. 16 t/m 17 september 1999 ZH Alphen aan den Rijn
9 juni 2000 ZL Oostburg
24 augustus 2000 FR Weststellingwerf
6 oktober 2001 ZH Bergambacht
13 mei 2002 ZH Westland
22. 16 mei 2002 ZH Maassluis
10 augustus 2002 ZH Alphen aan den Rijn
23. 23 september 2002 FR Schiermonnikoog
13 oktober 2002 GR Groningen
24. 30 september t/m 1 oktober 2003 GR Het Hogeland
23 oktober 2003 NH Velsen
28 april 2004 FL Dronten
21 april 2005 NB Helmond
21 april 2005 NB Breda
25. 5 september 2005 OV Ommen
26. 13 september 2005 OV Zwolle
27. 12 t/m 13 september 2006 OV Zwolle
28. 16 september 2006 NH Texel
9 oktober 2006 NH Velsen
5 september 2007 FR Ameland
29. 7 mei 2008 NH Amstelveen
10 mei 2008 FR Ooststellingwerf
30. 11 mei 2008 FR Schiermonnikoog
31. 14 mei 2008 ZL Schouwen-Duiveland
32. 16 mei 2008 OV Deventer
19 mei 2008 OV Deventer
33. 17 t/m 19 mei 2008 FR Vlieland
7 juni 2008 ZH Rotterdam
15 augustus 2008 OV Losser
23 augustus 2008 ZL Terneuzen
8 september 2008 NH Drechterland
34. 15 t/m 16 mei 2009 LI Heerlen
35. 20 september 2009 ZH Wassenaar
36. 5 t/m 6 april 2010 ZH Lansingerland
20 april 2010 NB Roosendaal
9 oktober 2010 ZL Vlissingen
9 oktober 2010 ZL Vlissingen
23 maart 2011 ZH Oegstgeest
37. 18 mei 2011 ZH Hendrik-Ido-Ambacht
38. 6 juni 2011 FR Súdwest-Fryslân
13 november 2012 FR Súdwest-Fryslân
14 april 2013 DR Tynaarlo
4 mei 2013 NH Texel
15 augustus 2013 GR Het Hogeland
12 oktober 2013 NH Texel
24 oktober 2013 ZH Pijnacker-Nootdorp
22 december 2013 ZH Teylingen
27 t/m 31 maart 2014 NH Aalsmeer
19 april 2014 GE Apeldoorn
30 juli 2014 OV Zwolle
11 september 2014 FR Opsterland
39. 25 t/m 28 april 2015 LI Horst aan de Maas
22 mei 2015 NH Amstelveen
40. 23 t/m 24 mei 2015 GE Rheden
41. 29 augustus 2015 OV Staphorst
42. 18 september 2015 NB Oss
18 september 2015 GE Wijchen
17 januari 2016 NB Oisterwijk
43. 26 april 2016 GE Putten
24 oktober 2016 GR Het Hogeland
44. 16 mei 2017 FR De Fryske Marren
45. 26 mei 2018 GE Zevenaar
27 mei 2018 NL 's-Gravenhage
10 mei 2019 NH Texel
46. 15 mei 2019 GR Midden-Groningen
47. 26 t/m 29 mei 2020 ZL Terneuzen
48. 19 t/m 21 augustus 2020 OV Staphorst
49. 24 augustus 2020 FR Schiermonnikoog
50. 30 augustus 2020 GR Het Hogeland
51. 17 september 2020 NH Velsen
19 september 2020 FR Opsterland
52. 26 september 2020 NH Texel
53. 2 oktober 2020 GE Nijkerk
6 mei 2021 ZL Terneuzen
27 mei 2021 NH Medemblik
54. 7 t/m 9 september 2021 GE Wageningen
9 september 2021 GE Wageningen
55. 9 september 2021 FR Noardeast-Fryslân
11 september 2021 GR Het Hogeland
19 september 2021 FR Vlieland
26 mei 2022 ZH Alphen aan den Rijn
56. 18 juni 2022 OV Hardenberg
57. 2 september 2022 FR Vlieland
58. 3 september 2022 FR Schiermonnikoog
59. 7 september 2022 ZH Goeree-Overflakkee
28 april 2023 FR Waadhoeke
60. 8 t/m 10 mei 2023 OV Staphorst
19 mei 2023 ZL Hulst (gemeente)
8 juli 2023 NH Schagen (gemeente)
29 augustus 2023 OV Kampen
5 mei 2024 ZH Hoeksche Waard (gemeente)
14 augustus 2024 NH Texel
61. 15 t/m 16 september 2024 ZH Waddinxveen
één geval aantal gevallen geclusterd, zoom in voor individuele gevallen
vervolglocatie van een geval geval binnen deze gemeente, hetzij geval niet nauwkeuriger bekend, of kwetsbare plaats

Arnoud B van den Berg / The Sound Approach · Poelsnip · 28-04-2015